Salom, Dunyo!
Welcome to Сайты-сателлиты 2.0 . This is your first post. Edit or delete it, then start blogging!
Ishdan maqsad: Web sahifada gipermurojaatlar bilan ishlash ko’nikmalarini shakllantirish.
Masalaning qo’yilishi: Web-sahifada gipermurojaat yaratish usullari bilan tanishish.
Giperxavola. WWW muhitida bir hujjatdan ikkinchi hujjatga o’tish vositasi giperhavola deyiladi Odatda birinchi bo’limidan boshlab sekin-asta o’qib boriluvchi kitobdan farqli o’laroq, Web- tarmoq tizimi foydalanuvchilarga aynan ularni qiziqtirayotgan axborotni shu vaqtning o’zida ko’zdan kechirishga imkon beradi. Web-tarmoq tizimi daraxtni eslatadi: markaziy bo’imning yirik shoxlari mayda shoxlarga, ya’ni ular bilan bog’liq axborotga olib boradi. Har bir shox aloxida Web-sahifani anglatadi. Giperhavolalardan foydalangan holda bir tarmoq ichida harakatlanish yoki bir tarmoqdan boshqa bir tarmoqga o’tish mumkin. Giperxavola knopka sifatida xizmat qiladi. Uni bossangiz, siz u tasvirlagan yerga borib qolasiz.
Wev sahifalarda turli xildagi multimediya ob’ektlari joylashtirilishi mumkin. Gipermatnli hujjatlarda matnning o’ziga qo’shimcha qilib video va audio ob’ektlar qo’llaniladi. Havola sifatida esa nafqat mantlarni, balki turli xil grafiklarni qo’lash mumkin. Havola ikki qismdan iborat bo’ladi.
Birinchi qismi Web-sahifalarida ko’rinadigan ko’rsatkich
Ikkinchi qismi brauzerga ko’rsatma beradigan havolaning manzili
Havola ko’rsatkichi ustida sichqonchani chap tugmasi bosilsa, brauzer url-manzili ko’rsatilgan hujjatni yuklaydi. Havola ko’rsatkichi so’z, so’zlar guruhi yoki tasvirlar bo’lishi mumkin, asosan ko’rsatkichlar 2 turda: matnli yoki grafikli bo’ladi. Matnli ko’rsatkichning rangi sahifa muallifi tomonidan yoki ko’rib chiqish dasturlarini o’rnatish orqali tartibga solinadi. Masalan,
Birinchi misolda matnli faylga xavola ko’rsatilgan. 2-misolda esa grafikli havola ko’rsatilgvn. Bajaradigan vazifasiga ko’ra ikkala havola bir-biridan farq qilmaydi. Manzilni ko’rsatish– nisbiy va absolyut bo’lishi mumkin. Havola yaratish uchun <A> tegidan foydalaniladi. <A> tegining faqatgina bitta HREF parametri mavjud. HREF parametrining qiymati url-manzil hisoblanadi. Masalan:
<a href=”http://www.server.om/home/index.htm”> xavolaning absolyut adresini ko’rsatish </a>
Havolalarni, boshqa hujjatlarga, yoki joriy hujjatning turli qismlariga yaratish mumkin. Agar katta hujjat turli bo’limlarga ega bo’lsa, uning bo’limlariga havola (havola) yaratish, butun hujjatni ko’rib chiqish va kerakli bo’limini tanlash ishini osonlashtiradi. Bunday havola yaratish ichki havola hisoblanadi. Ichki havolani yaratish uchun avvalo belgilangan joyni aniqlovchi ko’rsatkichni tuzish kerak.
<A> tegining NAME parametri yordamida joylashtirilayotgan ko’rsatkichga nom beriladi. Masalan:
<a name = “5_bo’lim”>Delphi dasturlash tili </a>
SHundan so’ng bu ichki havola ekanligini ko’rsatuvchi old qo’shimchani joylashtirish lozim.
<a href = “#5_bo’lim”> Hujjatning beshinchi bo’limi Delphi tili haqida</a>
<a href = “mailto:somebody@mail.info.ru”> fikrlaringizni jo’natin </a> Bu xavola eletron pochtaga murojaatni ifodalaydi.
Grafik xavola. Grafik xavola yaratish uchun avval rasmli fayl tayyorlanadi. Grafikli faylning nomini kengaytmasi *gif yoki *jpg bo’lishi mumkin. Rasmga murojaat qilish tegi im, parametri sr.
Misol,
Bunday tasvirning har qanday qismi Dokument.html nomli hujjatiga xavola ko’rsatkichi kabi ishlaydi.Bu misolda nisbiy adres ishlatilgan,yani “Dokument.html” va “map.gif” fayllari bitta papkada joylashgan.
Tashqi xavola yaratish quyidagi tartibda amalga oshadi:
<a href=” faylni adresi va nomi” >1 hujjat </a>
<a href=” faylni adresi va nomi” >2 hujjat </a>
<a href=” faylni adresi va nomi” >3 hujjat </a>
<a href=” faylni adresi va nomi” >4 hujjat </a> <a href=” faylni adresi va nomi” >5 hujjat </a> bu havola bizga brauzer quyidagi ko’rinishda aks etadi :
Blok elementlari. Blok elementlari har doim yangi qatordan boshlanadi, sahifaning kengligini hammasini egallaydi, balandligi esa blokning mazmuniga bog’liq bo’ladi.
<BLOCQUOTE>…</ BLOCQUOTE>
Hujjatning ichidagi uzun tsitatalarni ajratish uchun ishlatiladi. Bu teglar orasidagi matn chap va o’ng tomondan 40 piksel joy qoldirilgan tekis blok sifatida aks etadi.Blokning yuqori va pastki qismida bo’sh qator qoladi.
<DIV>…</DIV>
<DIV> universal blok konteyner hisoblanadi ,
Atributlari
Align- blokni ichidagi matnni gorizontal yo’nalish bo’yicha tekislash usuli ko’rsatiladi
TITL- blokni mazmunini ifodalovchi yordamchi matn kiritishda ishlatiladi.
<H1>…<H6>
Hujjatning alohida bo’limlariga sarlavha berish uchun 6 bosqichli teglar <H1>, <H2>, <H3>, <H4>, <H5>, <H6> va jufti </H1>, </H2>, </H3>,
</H4>, </H5>, </H6>. Ishlatiladi,
Atributi — align , qabul qilishi mumkin bo’lgan qiymatlar-left, right, ENTER
<p>…</p>
<P> abzatsni ifodalash </P>
Atributi –Align, qabul qilishi mumkin bo’lgan qiymatlar:
left-chapga tekishlash, right-o’ngga tekislash, enter-o’rtaga tekislash;
justufy- butun sahifa bo’ylab tekislash
Misol,
<P Align=left> bu oddiy abzats </P>
<pre>…</pre>
Oldindan formatlangan matnli blokni berishda ishlatiladi. Bunday matn odatda bir xil kenglikdagi (monoshirinniy) shrift bilan aks etadi. <pre> konteynerini ichida quyidagi teglar bo’lmasligi kerak: <big>, <img>,
<small>, <sub> va <sup>.
Welcome to Сайты-сателлиты 2.0 . This is your first post. Edit or delete it, then start blogging!